Rośliny mięsożerne występują głównie w siedliskach wyjątkowo niekorzystnych dla prawidłowego wzrostu i rozwoju dla innych gatunków roślin, gdzie panuje deficyt łatwo przyswajalnych dla roślin składników mineralnych, np. w szczelinach skał, na terenach piaszczystych, torfowiskach wysokich i przejściowych oraz w wodach oligotroficznych. U roślin mięsożernych zapotrzebowanie na odpowiednie mikro- i makroelementy, ( w tym - na związki azotowe ) zostaje uzupełnione poprzez absorpcję z ciał innych organizmów. Jest to możliwe dzięki modyfikacji liści asymilacyjnych (zmianie ich kształtu, koloru, tworzenie odpowiednich atraktantów) w funkcjonalne organy chwytne wabiące zdobycz oraz wytworzeniu mechanizmów i struktur usprawniających trawienie zewnętrzne i wchłanianie powstałych w tym procesie produktów. Występujące w Polsce taksony mają 3 typy pułapek: wydzielające lepki śluz (rosiczki i tłustosze), - dwie zatrzaskowe klapki (aldrowanda pęcherzykowata), - z klapką otwierającą się tylko do wnętrza (pływacze).                                                               Od lewej, w dół: Nepenthes singalana, Cephalotus follicularis i Utricularia praelonga zdjęcia w technice OPT. 

Niektóre gatunki roślin mięsożernych stały się modelowymi obiektami w podstawowych badaniach cytologicznych i morfologicznych. Wykorzystując tomografię typu OPT badacze śledzili fenomen różnicowania się tkanek liściowych w fascynujące formy pozwalające zwabić, schwytać i pożreć zwierzęcą ofiarę.

Wszystkie znane gatunki roślin mięsożernych są samożywne. Niektóre mogą również obywać się bez pokarmu zwierzęcego. Na glebach zasobnych rozwijają się bujniej, niż w typowych dla siebie ubogich siedliskach. Źródłem pokarmu szeroko pojmowanych roślin mięsożernych są: zwierzęta z różnych grup systematycznych (przede wszystkim bezkręgowce, ale także żaby, małe ryby i drobne ssaki), glony eukariotyczne, detrytus (np. opadłe liście), odchody zwierząt.

Trudno jednoznacznie podać, w jakim stopniu poszczególne pierwiastki są pobierane z ciał rozłożonych ofiar, a w jakim – z podłoża lub wody. Uważa się, że lądowe rośliny mięsożerne pozyskują około 50% azotu i fosforu z pułapek, a w mniejszym stopniu absorbują magnez, mangan, potas, wapń i żelazo. Dla przykładu u dwóch badanych gatunków rosiczek stwierdzono przyswajalność azotu w granicach 43–62%, fosforu 61–97%, magnezu 57–92% i potasu 60–96%.

Rośliny mięsożerne można odnaleźć wśród roślin jednorocznych, np. żenlisea afrykańska (Genlisea africana), lub lian, np. niektóre dzbaneczniki (Nepenthes). Najczęściej są to byliny. W tej grupie jest sporo hydrofitów, a nieliczne gatunki są epifitami, np. pływacz lotosolistny (Utricularia nelumbifolia)

W Polsce występuje 13 gatunków roślin mięsożernych, zaliczanych do 4 rodzajów: Drosera (Rosiczki), Utricularia (Pływacze), Pinguicula (Tłustosze) i Aldrovanda. W siedliskach naturalnych wszystkie gatunki są prawnie chronione. Reguluje to rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz. U. 2014, poz. 1409).

Rośliny mięsożerne stanowią niewielką lecz charakterystyczną grupę roślin ozdobnych. Krewniaczki znanych z naszych torfowisk ^ Rosiczek, pochodzą z Kraju Przylądkowego. Są łatwymi w uprawie roślinami doniczkowymi. Można uprawiać je na parapetach w temp. 15 - 30 °C. Lubią kwaśny torf i wodę – doniczka może być zanurzona nawet 1 cm w wodzie. Jest roślina całoroczną bez okresu spoczynku.

Inną propozycją jest Dionaea. Pochodząca z Florydy i Karoliny Południowej roślina również woli podłoże kwaśne torfowe z dodatkiem perlitu. Ma mniejsze wymagania odnośnie wody: Należy ją często podlewać, ale nie dopuszczać do nadmiernej wilgoci w otoczeniu. Nie nadaje się do uprawy w słojach czy paludariach. W okresie naszej zimy Dionea wchodzi w okres spoczynku, toleruje wówczas nawet temperatury nieco powyżej 0°C. 

Pochodząca z zachodnich wybrzeży USA  ^ Darlingtonia jest trudną w uprawie roślina wieloletnią. Jest tolerancyjna względem wilgotności, chociaż woli wyższe wartości. Ma specyficzne wymagania odnośnie temperatur: wymaga chłodniejszych nocy ( nawet 15° C w lecie). Źle znosi nagrzane podłoże. Czysty mech torfowiec Sphagnum, który najbardziej lubi jako podłoże należy przyprószyć na powierzchni białymi kamykami. Doniczka również powinna być biała. Podobnie jak Dionea, Darlingtonia przechodzi okres spoczynku zimą. Należy jej zapewnić temperatury w zakresie 0 – 15 °C.

Nepenthes (Dzbaneczniki) przybyły do nas z Azji Południowo – Wschodniej. Są to rośliny ciepłolubne tolerujące temperatury nocne 15 – 17°C, przy dziennych maksimach 24 – 26°C. Lubią podlewanie i wilgoć. Doskonałe do uprawy w terrariach i paludariach. Ulubione podłoże to kwaśny mech Sphagnum z domieszką perlitu. Dzbaneczników, jak pozostałych roślin mięsożernych nie trzeba nawozić. Ich korzenie nie są przystosowane do pobierania soli mineralnych z podłoża. Są narażone na spalenie od zbyt wysokiego stężenia nawozów. Wystarczy podać roślinie co jakiś czas żywego owada. Uprawa tych intrygujących roślin, po spełnieniu warunków odnośnie  wilgoci i temperatury, może przynieść wiele satysfakcji. Nie ma obaw. Nasza roślinka nie odgryzie nam palca! .